LekarzPomaga.pl - WIRUSOWE ZAPALENIE WĄTROBY TYPU A, B, C, D, E (HAV, HBV, HCV, HDV, HEV)

Choroby infekcyjne -spowodowane przez bakterie, wirusy, grzyby oraz choroby pasożytnicze

Wirusowe zapalenie wątroby typu A, B, C, D, E (HAV, HBV, HCV, HDV, HEV)

Opublikowano:

Tagi publikacji: Wirusowe zapalenie wątroby typu A, B, C, D, E (HAV, HBV, HCV, HDV, HEV)

Wirusowe zapalenie wątroby typu A, B, C, D, E (HAV, HBV, HCV, HDV, HEV)

Wirusowe zapalenie wątroby jest schorzeniem występującym dość często, a jego przyczynę stanowią wirusy hepatotropowe: HAV, HBV, HCV, HDV, HEV. Zakażenie tymi patogenami może manifestować się jako:

  • nosicielstwo - występuje w przypadku obecności zakażenia ale przy braku objawów klinicznych
  • ostre zapalenie wątroby
  • piorunujące zapalenie wątroby - rozwija się u części pacjentów z ostrym zapaleniem wątroby typu A, B lub E
  • przewlekłe zapalenie wątroby - cechuje się występowaniem objawów klinicznych, dodatnich wyników badań biochemicznych i serologicznych przez okres ponad 6 miesięcy, z histologicznie potwierdzonymi zmianami o typie zapalenia, martwicy i włóknienia
  • marskość wątroby - rozwija się u 20% chorych z przewlekłym zapaleniem wątroby typu C i u 20 - 30% zapaleniem typu B

WIRUSOWE ZAPALENIE WĄTROBY TYPU A

Potocznie zwane jest chorobą brudnych rąk i powodowane przez wirus typu A (HAV). Jedynym rezerwuarem patogenu jest człowiek. HAV w dużych ilościach wydalany jest z kałem. Do zakażenia dochodzi najczęściej drogą pokarmową, przez zanieczyszczoną żywość oraz wodę. Wirus może przenosić się również drogą kontaktów seksualnych oraz przy pomocy skażonych igieł i narzędzi medycznych. Okres wylęgania wynosi 15 - 50 dni.

Objawy

  • nudności
  • wymioty
  • bóle brzucha, mięśni i stawów
  • męczliwość
  • w postaci z żółtaczką występuje świąd skóry, ściemnienie moczu i rozjaśnienie stolca

Ostre objawy ustępują zwykle po kilku dniach, jednak zwiększona aktywność aminotransferaz utrzymuje się przez około 3 - 4 tygodnie. U chorych z żółtaczką choroba trwa średnio 6 tygodni.

Rozpoznanie

W badaniach laboratoryjnych widoczne są następujące odchylenia:

  • zwiększenie aktywności aminotransferaz
  • zwiększone stężenie bilirubiny

Wykonuje się również badania serologiczne -o świeżym zakażeniu świadczy obecność przeciwciał IgM anty-HAV w surowicy krwi. W wątpliwych przypadkach przeprowadza się biopsję wątroby.

Leczenie

Leczenie wirusowego zapalenia wątroby typu A polega na utrzymywaniu odpowiedniego stanu odżywienia i nawodnienia. Nie ma leczenia przyczynowego, a pacjenci, u których występuje ciężki przebieg choroby mogą wymagać hospitalizacji. Należy unikać spożywania leków metabolizowanych w wątrobie. Chorych obowiązuje również bezwzględny zakaz spożywania alkoholu przez pół roku. W przypadku nasilonego i uporczywego świądu stosuje się terapię przeciwświądową.

Profilaktyka

Aby zapobiec zakażeniu wirusem HAV, należy:

  • myć ręce przed każdym posiłkiem oraz przed jego przygotowaniem
  • unikać spożywania pokarmów z niepewnych źródeł
  • zaszczepić się monowalentną szczepionką przeciw WZW A

WIRUSOWE ZAPALENIE WĄTROBY TYPU B

Czynnikiem etiologicznym jest wirus typu B (HBV). Jedynym rezerwuarem patogenu jest człowiek (chory lub nosiciel) i można się nim zarazić przez:

  • stosunki płciowe
  • kontakt z zakażoną krwią i zanieczyszczonymi nią narzędziami
  • zabiegi chirurgiczne i kosmetyczne
  • kontakt z płynami ustrojowymi osoby chorej

Okres wylęgania wynosi 28 - 160 dni.

Objawy

  • osłabienie
  • stan podgorączkowy
  • brak apetytu
  • przemęczenie
  • bóle głowy
  • bóle wątroby i żołądka
  • niechęć do tłustych, ciężkich potraw

Rozpoznanie

Badania laboratoryjne wykazują:

  • zwiększenie aktywności aminotransferazy alaninowej (ALT)
  • zwiększenie stężenia bilirubiny sprzężonej i niesprzężonej

W zależności od czasu jaki upłynął od zakażenia i fazy choroby, wykrywa się w surowicy antygeny HBsAg i HBeAg oraz swoiste przeciwciała anty- HBc IgM i IgG, anty HBei anty HBs. Nie ma potrzeby rutynowego wykonywania biopsji wątroby.

Leczenie

Terapia WZW typu B jest taka sama jak w przypadku WZW typu A. Nie ma leczenia przyczynowego.

Profilaktyka

Podstawową metodą profilaktyki jest szczepienie ochronne, polegające na przyjęciu 3 dawek w schemacie 0, 1 i 6 mies. Bardzo istotne jest również bezwzględne przestrzeganie zasad zapobiegania zakażeniom, zarówno w służbie zdrowia, jak i w gabinetach fryzjerskich, kosmetycznych czy studiach tatuażu.

WIRUSOWE ZAPALENIE WĄTROBY TYPU C

Odpowiedzialny za to schorzenie jest wirus typu C (HCV),który posiada 6 głównych genotypów, charakteryzujących się różną wrażliwością na leki przeciwwirusowe. Rezerwuarem patogenów są ludzie chorzy i nosiciele, a do zakażenia dochodzi w wyniku:

  • kontaktu z krwią i jej pochodnymi - głównie przez zanieczyszczone narzędzia medyczne
  • kontaktów seksualnych
  • zakażenia okołoporodowego

Okres wylęgania wynosi 15 - 160 dni.

Objawy

W większości przypadków, przez długi czas zakażenie przebiega w sposób bezobjawowy, natomiast w pozostałych, obraz kliniczny przypomina WZW typu A lub B o łagodnym przebiegu. W związku z tym, spodziewamy się :

  • osłabienia
  • zmniejszenia apetytu
  • dyskomfortu w jamie brzusznej
  • nudności
  • zażółcenia powłok skórnych

Rozpoznanie

Odchylenia w badaniach laboratoryjnych są podobne do tych, które występują w wirusowym zapaleniu wątroby typu A. Do rozpoznania konieczne jest również badanie krwi na obecność przeciwciał anty- HCV. Należy przy tym pamiętać, że wynik może być ujemny u pacjentów z niedoborem odporności i osób hemodializowanych. Ponadto, badania materiału genetycznego wirusa (RT-PCR) pozwalają oznaczyć jego genotyp i potwierdzają diagnozę.

Leczenie

Zalecenia ogólne i leczenie objawowe są podobne jak w przypadku WZW typu A. Przewlekłe wirusowe zapalenie wątroby typu C wymaga podawania interferonu i leków, które hamują replikację wirusa.

WIRUSOWE ZAPALENIE TYPU D

Za wyżej wymienione schorzenie odpowiedzialny jest wirus typu D (HDV), który może się namnażać jedynie w obecności HBV. Z tego względu wyróżniamy:

  • koinfekcję - równoczesne zakażenie wirusem HBV i HDV
  • nadkażenie nosiciela HBV

Okres wylęgania wynosi 21 - 140 dni.

Objawy

W przypadku koinfekcji, przebieg choroby przypomina WZW typu B. Gdy zaś mamy do czynienia z nadkażeniem, u pacjenta przewlekle zakażonego wirusem HBV dochodzi do zaostrzenia choroby pierwotnej, aż do nadostrego lub piorunującego zapalenia i ostrej niewydolności wątroby.

Rozpoznanie

Jednoczesne zakażenie HBV i HDV rozpoznaje się na podstawie obecności w surowicy wysokich mian przeciwciał anty - HBV i anty - HDV w klasie IgM. Z kolei w nadkażeniu, występują przeciwciała anty - HDV w klasie IgM, zastępowane potem przez IgG.

Leczenie

Nie występują wytyczne leczenia ostrego zakażenia HDV. W zakażeniach przewlekłych podaje się pacjentom interferon w skojarzeniu z adefowirem przez 48 tygodni.

WIRUSOWE ZAPALENIE WĄTROBY TYPU E

Schorzenie to wywołuje wirus typu E, przenoszony jest drogą pokarmową, głównie za pośrednictwem skażonej wody. Bardzo rzadko do zakażenia dochodzi poprzez kontakt z chorym. Okres wylęgania wynosi 16 - 65 dni.

Objawy

  • podwyższona temperatura
  • ogólne złe samopoczucie
  • bóle mięśni
  • nudności, wymioty
  • bóle brzucha
  • brak apetytu
  • bóle stawowe, dotyczące zwykle małych stawów
  • żółtaczka

Rozpoznanie

Rozpoznanie stawia się na podstawie obecności przeciwciał anty - HEV w surowicy krwi i zwiększonej aktywności aminotransferazy alaninowej.

Leczenie

W terapii tego schorzenia stosuje się leczenie objawowe, które ma na celu złagodzenie objawów. Istotną rolę odgrywa również odpoczynek zarówno fizyczny jak i psychiczny.

Profilaktyka

Zapobieganie WZW typu E polega na:

  • myciu rąk i przestrzeganiu pozostałych zasad higieny osobistej
  • spożywanie przegotowanej wody pitnej i nieskażonej żywności