LekarzPomaga.pl - ZATRUCIE CZADEM

Skutki zatruć różnorodnymi substancjami chemicznymi oraz skutki ukąszeń, użądleń, pogryzień

Zatrucie czadem

Opublikowano:

Tagi publikacji: Zatrucie czadem

Zatrucie czadem

Tlenek węgla (CO) popularnie zwany czadem, jest bezwonnym i bezbarwnym gazem, lżejszym od powietrza. Powstaje podczas niecałkowitego spalania gazu ziemnego w uszkodzonych palnikach lub nieprawidłowo przewietrzanych pomieszczeniach oraz spalania węgla, koksu i nafty w piecach z niesprawnymi przewodami kominowymi. Jest najczęstszym powodem zatruć gazowych, również tych śmiertelnych. Tlenek węgla to gaz, mający większe powinowactwo do hemoglobiny niż tlen. W płucach, czad tworzy z hemoglobiną silny i trwały kompleks zwany karboksyhemoglobiną, która traci zdolności przenoszenia tlenu, czego konsekwencją jest niedotlenienie organizmu.

Tlenek węgla nie jest dla człowieka wyczuwalny i szybko się rozprzestrzenia, przez co nazywany jest cichym zabójcą. Głównym objawem zatrucia jest ból głowy, który w zależności od długości wdychania czadu może mieć różne nasilenie. Następnie pojawiają się duszności, zawroty głowy, osłabienie, senność, przyspieszenie akcji serca, obniżenie ciśnienia tętniczego oraz zaburzenia orientacji i równowagi. Przy dłuższej ekspozycji na tlenek węgla znajdujący się w powietrzu małych ilościach (0,08%), dochodzi do utraty przytomności i śpiączki, natomiast narażenie na wysokie stężenie czadu, prowadzi do zgonu (0,16% czadu w powietrzu powoduje zgon po 2 godzinach, 0,64% po 20 minutach, 1.28% po 3 minutach). W przypadku przewlekłego zatrucia tlenkiem węgla (przez długi czas i w bardzo małym stężeniu) występują bóle głowy, osłabienie koncentracji, utrata apetytu, senność w dzień i bezsenność w nocy, zaburzenia krążenia a także utrata czucia w palcach i drżenie mięśni.

W przypadku podejrzenia zatrucia czadem, wykonuje się badania laboratoryjne polegające na oznaczeniu stężenia karboksyhemoglobiny we krwi. Należy jednak pamiętać, że procedura ta służy przede wszystkim do zaprzeczenia lub potwierdzenia diagnozy, nie jest natomiast miarodajnym sposobem na określenie ciężkości zatrucia. Podczas interpretacji wyników trzeba też wziąć pod uwagę czas, jaki upłynął od wyniesienia pacjenta ze skażonego obszaru, a także przyjrzeć się innym parametrom, takim jak: stężenie elektrolitów, mocznika, kreatyniny i glukozy oraz monitorować EKG.

Leczenie zatrucia tlenkiem węgla obejmuje głównie tlenoterapię i ma charakter objawowy. Polega na podtrzymywaniu podstawowych czynności życiowych, zapobieganiu obrzękowi mózgu, leczeniu kwasicy metabolicznej oraz korygowaniu pojawiających się w trakcie terapii zaburzeń. W cięższych przypadkach stosuje się transfuzję krwi.

Każdego roku w naszym kraju, z powodu zatrucia czadem, ginie kilkadziesiąt osób, dlatego też ważne jest zapobieganie tego typu sytuacjom. W celu uniknięcia zaczadzenia, należy:

  • przeprowadzać okresowe kontrole techniczne urządzeń grzewczych
  • sprawdzać drożność przewodów kominowych, spalinowych i wentylacyjnych
  • wietrzyć pomieszczenia, w których znajdują się urządzenia spalające paliwa i gazy
  • czyścić kominy i, usuwanie sadzy
  • systematycznie sprawdzać ciąg powietrza