Szpiczak plazmocytowy

Szpiczak plazmocytowy, znany też pod nazwą szpiczaka mnogiego to nowotwór układu krwiotwórczego, charakteryzujący się klonalną proliferacją atypowych plazmocytów, które produkują monoklonalną immunoglobulinę (tak zwane białko M). Etiologia choroby nie jest znana.

Objawy są spowodowane przez rozrosty nowotworowy plazmocytów i wydzielanie przez nic nieprawidłowej immunoglobuliny. Najczęściej występują bóle kostne, lokalizujące się w okolicy żeber i kręgosłupa, osteoporoza (złamania patologiczne), hiperkalcemia. Dodatkowo występują nawracające zakażenie układu oddechowego, objawy niewydolności nerek, objawy zespołu nadlepkości krwi, hepato i/lub splenomegalia.

Rozpoznanie opiera się na kryteriach International Myeloma Working Group, w której wyróżnione są kryteria duże i małe.

Kryteria duże:

1. Obecne plazmocyty w biopsji tkankowe
2. Plazmocyty stanowią >30% komórek jądrzastych w szpiku
3. Białko M:

• IgG w surowicy >35 g/l
• IgA w surowicy >25 g/l
• łańcuchy lekkie (białko Bence'a-Jonesa) w moczu >1 g/24 h

Kryteria małe:

1. Plazmocyty w szpiku 10-30%
2. Białko M w surowicy w mniejszym stężeniu
3. Ogniska osteolityczne w kośćcu
4. Stężenie prawidłowych immunoglobulin w osoczu IgG<6 g/l, IgA<1 g/l, IgM <0,5 g/l

Leczenie opiera się na leczeniu zasadniczym, w którym stosowana jest zarówno chemioterapia jak i przeszczepienie szpiku, oraz leczenie wspomagające.